Ciąża po cesarce – kiedy można zajść kolejny raz

Rozwiązanie ciąży przez cesarskie cięcie bywa dla przyszłych mam bardzo stresujące. Jest to bowiem zabieg chirurgiczny, który wiąże się z ryzykiem powikłań. Kobiety, które urodziły dzieci dzięki cesarskiemu cięciu, muszą także rozważniej zaplanować kolejne ciąże!

Cesarskie cięcie -specyfika zabieg

Cesarskie cięcie to nazwa zabiegu chirurgicznego wykonywanego w celu rozwiązania ciąży. Zabieg wykonuje się głównie w nagłych przypadkach, gdy zagrożone jest zdrowie lub życie matki i dziecka. Takie sytuacje to m.in. nieprawidłowe ułożenie i położenie dziecka, które uniemożliwia bezpieczny poród siłami natury, a także brak postępów w akcji porodowej lub zagrożenie zamartwicą wewnątrzmaciczną płodu.

Podczas operacji lekarz przecina powłoki brzuszne oraz macicę, które po wydobyciu dziecka muszą zostać odpowiednio zszyte. Współczesna medycyna dysponuje technikami, które znacząco zwiększyły bezpieczeństwo zabiegu. Obecnie jest zatem przeprowadzany o wiele częściej niż w poprzednich dekadach, co zmniejszyło śmiertelność okołoporodową noworodków.

Ciąża po cesarce – płodność po cesarskim cięciu

Problemy z płodnością zwykle narastają wraz z wiekiem. Kobiety, które boją się o swoją płodność, a pierwsze dziecko urodziły poprzez cesarskie cięcie, powinny porozmawiać ze swoim lekarzem ginekologiem. W przypadku, gdy pierwsza ciąża przebiegała prawidłowo, podobnie jak rekonwalescencja po zabiegu lekarz prawdopodobnie nie będzie widział przeciwwskazań, by zacząć starania o kolejne dziecko szybciej niż zakładają ogólne zalecenia.

Problemy z zajściem w drugą ciąże po cesarce są rzadkością. Bywa jednak, że blizna ma niekorzystny wpływ na płodność kobiety. Mimo pozornie „ładnego” zewnętrznego wyglądu blizny po cesarskim cięciu w głębszych warstwach mogą tworzyć się zrosty i sklejenia powięzi. Warto zatem opracować ją z pomocą fizjoterapeuty uroginekologicznego. Pracę nad blizną można zacząć około 5 tygodni po zabiegu, ale możliwe jest jej opracowanie nawet kilka lat po zabiegu.

Druga ciąża po cesarce – jak podjąć decyzję o kolejnym dziecku?

Rozważając zajścię w kolejną ciążę, należy wziąść pod uwagę kilka bardzo istotnych czynników, które powinny mieć wpływ na termin kolejnego porodu.

1. Zdrowie matki – zdrowie fizyczne nie tylko zwiększa szanse na poród naturalny po cesarskim cięciu, ale wpływa również na przebieg ciąży. Istotne jest jednak także zdrowie psychiczne! Odczuwany stres i ewentualne zaburzenia nastroju wpływają na gotowość (lub jej brak) do urodzenia kolejnego dziecka. Nie wolno ich zatem bagatelizować.
2. Wiek matki – kobiety w wieku powyżej 35 lat mogą rozważać zajście w kolejną ciążę po cesarce wcześniej niż inne mamy. Ma to związek z potencjalnym ryzykiem związanym z późnymi ciążami.
3. Płodność – na decyzje o rozpoczęciu starań o kolejne dziecko powinna wpływać także płodność kobiety i jej partnera. W przypadku, gdy wiemy o jakichkolwiek utrudnieniach, warto zacząć starania wcześniej.
4. Rodzaj porodu – kobiety, które planują poród siłami natury po cesarskim cięciu, powinny odczekać dłuższy okres przed kolejną ciążą. Odpowiedni odstęp czasu pozwoli na łatwiejszy poród i mniejsze ryzyko rozerwania macicy.

Kiedy po cesarce można zajść w ciąże?

W medycynie istnieje termin określający czas od urodzenia dziecka do początku następnej ciąży (IPI). Istnieją naukowe dowody donoszące, że IPI krótsze niż 18 miesięcy, wiąże się z większym ryzykiem powikłań w przebiegu kolejnej ciąży. Lekarze informują także, że zajście w ciążę w mniej niż sześć miesięcy po cesarce może zwiększyć ryzyko powikłań, takich jak pęknięcie macicy lub rozwój dziecka o niskiej masie urodzeniowej.

Kobiety chcące urodzić siłami natury po cesarskim cięciu powinny rozważyć wstrzymanie się z zajściem w ciążę, ponieważ istnieją badania wskazujące, że przypadki pęknięcia macicy są częstsze podczas naturalnych porodów, które odbyły się szybciej niż dwa lata po cesarce. Oczywiście nie jest to jednak reguła i wiele kobiet, które zaszły w kolejną ciążę cieszy się pełnym zdrowiem zarówno w jej trakcie, jak i po porodzie. Wybór należy do starającej się o dziecko pary i prowadzącego ciąże lekarza.

Ile można mieć „cesarek”?

Ryzyko związane z cesarskim cięciem obejmuje tworzenie się blizn, zakażenia, zakrzepy krwi i uszkodzenie pęcherza moczowego. Potencjalne problemy mogą pojawiać się po każdej kolejnej cesarce.

Dane naukowe mówią dodatkowo, iż ryzyko pęknięcia macicy wzrasta po przebytych dwóch lub więcej cesarskich cięciach. Lekarze często zalecają, by drogą cesarskiego cięcia rozwiązywać maksymalnie dwie ciąże, ale w praktyce zabieg bywa przeprowadzany częściej.

Poród naturalny, a wcześniejsze cesarskie cięcie

Ciąża po cesarce może zostać rozwiązana drogą pochwową. Przebyty zabieg nie jest bowiem bezwzględnym wskazaniem do podobnego rozwiązania kolejnej ciąży. Około 80% kobiet, które próbują urodzić dziecko w sposób naturalny po wcześniejszym cesarskim cięciu odnosi sukces.

Szanse na poród naturalny zwiększają:

• blizna poprzeczna w dolnej części macicy,
• pojedyncza ciąża o prawidłowym ułożeniu i położeniu płodu,
• szacowana masa płodu poniżej 4kg,
• brak przeciwwskazań do porodu pochwowego np. nieprawidłowej budowy kanału rodnego.

Istnieje także kilka przeciwwskazań:

• wiek matki powyżej 30 lat,
• masa ciała płodu powyżej 4kg,
• masa ciała matki powyżej 100kg,
• wcześniejsze pęknięcie macicy,
• przebyte niektóre operacje macicy np. usunięcie mięśniaków,
• nieznany typ blizny.

Objawy rozejścia się blizny po cesarskim cięciu

Ciąża po cesarskim cięciu może wpływać na stan blizny znajdującej się na macicy. Przed decyzją o następnym dziecku lub sposobie rozwiązania kolejnej ciąży warto wykonać badanie USG. Ocenie podlega blizna w jej najcieńszym miejscu przy średnio wypełnionym pęcherzu moczowym.

Objawy rozejścia się blizny to:

• bóle w podbrzuszu,
• bolesność odczuwana podczas oddawania moczu,
• plamienia między miesiączkami,
• problemy z zajściem w kolejną ciążę.

Pęknięcie macicy

Pęknięcie macicy stanowiło poważny problem porodów drogą pochwową odbywających się po cesarskim cięciu. W latach 90-tych do pęknięcia macicy dochodziło szacunkowo 8 na 1000 kobiet. Ryzyko zwiększało się wraz z ilością cesarskich cięć.

Z retrospektywnych badań i obserwacji lekarzy wynika, że na pęknięcie macicy najbardziej narażone były kobiety, u których wykonano cięcie w klasyczne lub w kształcie litery T. Najmniejsze ryzyko problemu występuje po nacięciu poprzecznym w dolnej części macicy i wynosi 0,2-1,5%.

Biorąc pod uwagę przerwę między porodami, do pęknięcia macicy dochodzi u 1,3 % matek, które rodziły drugie dziecko ponad 24 miesiące po cesarskim cięciu i 1,9%, jeśli przerwa wynosiła 18-23 miesiące. Ryzyko znacząco wzrasta, gdy między porodami jest mniej niż 18 miesięcy i wynosi około 5%.

Cesarskie cięcie to poważny, choć wykonywany powszechnie zabieg. Każda mama, która urodziła w ten sposób swoje dziecko, powinna zadbać o swoje zdrowie i po zabiegu wykonać badanie USG macicy oraz wybrać się na wizytę u fizjoterapeuty. Pozwoli to na łatwiejsze zajście w kolejną ciążę i bezpieczniejszy poród siłami natury po cesarce.