Ząbkowanie – pierwsze zęby u dziecka

Kluczowe momenty w życiu dziecka, takie jak pierwszy uśmiech czy pierwsze wypowiedziane słowo zawsze wzbudzają spore emocje u rodziców malucha. Nie inaczej jest również z pojawieniem się pierwszego zęba. Jakie są najczęstsze objawy tego procesu, w jakiej kolejności wyrzynają się zęby i jak pomóc dziecku w tym trudnym okresie? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz poniżej.

Kiedy niemowlak zaczyna ząbkować?

Ząbkowanie to naturalny, nieodłączny element procesu rozwoju dziecka. Z medycznego punktu widzenia jest to czas, w którym zęby niemowlaka wyrzynają się bądź przebijają dziąsła. Choć każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie, to jednak w przybliżeniu można określić moment nadejścia kolejnych etapów. Wczesne ząbkowanie może rozpocząć się nawet w drugim miesiącu życia niemowlęcia, natomiast zwykle proces ten zaczyna się nieco później, bo po sześciu miesiącach od momentu urodzenia. U większości maluchów ząbkowanie przebiega stopniowo. Oznacza to, że co miesiąc wyrasta nowy ząb. Niemniej jednak, zanotowano również przypadki gwałtownego wyrzynania się zębów w tym samym czasie, co zwykle jest szczególnie trudne dla malucha ze względu na ból. To, w którym miesiącu życia dziecka pojawi się pierwszy ząb, jest kwestią indywidualną. Szacuje się, że komplet 20 mlecznych zębów powinien pojawić się do ukończenia trzydziestego miesiąca. Powodem do niepokoju jest brak pierwszego zęba u rocznego dziecka, wówczas konieczna jest wizyta u specjalisty – stomatologa dziecięcego.

Symptomy ząbkowania

Pierwszą oznaką wyrzynania się zębów są zwykle zaczerwienione, nabrzmiałe dziąsła. Dodatkowo dziecko wkłada do buzi palce, przedmioty i mocno się ślini. Nie jest to nic złego, ponieważ w ten sposób maluch masuje dziąsła, co przynosi mu ulgę. Z tego względu warto zadbać, by zabawki były czyste i w pełni bezpieczne dla dziecka. W większości przypadków jako pierwsze widoczne są jedynki i dwójki, jednak niekiedy pierwsze zęby pojawiające się u dziecka to trójki. Najpóźniej wyrastają zęby trzonowe. To, w jaki sposób dziecko przejdzie ten proces, jest kwestią indywidualną, niektóre maluchy odczuwają jedynie niewielki dyskomfort, natomiast u innych może pojawić się ból objawiający się płaczem i bezsennością. Wśród pozostałych oznak ząbkowania można wyróżnić także gorączkę, brak apetytu czy nadmierne ulewanie oraz wymioty. Rzadziej pojawia się również łagodna wysypka w okolicy ust. Ważne jest to, że dolegliwości bólowe mijają wraz z wiekiem – im starsze dziecko, tym łagodniej przechodzi proces wyrzynania się zębów (czwórek, piątek czy szóstek), ponieważ organizm szybko wypracowuje mechanizmy obronne.

Jak pomóc dziecku, które boleśnie ząbkuje?

W zależności od stopnia natężenia bólu, który towarzyszy wyrzynaniu się zębów, istnieje kilka sposobów, dzięki którym można ułatwić maluchowi przebieg tego procesu. Na początku należy zadbać o to, by dziecko miało dostęp do czystych i bezpiecznych gryzaków, których kształt oraz materiał jest odpowiedni dla ząbkujących niemowląt. Akcesoria te ułatwiają delikatny masaż dziąseł. W aptekach dostępne są również różnego rodzaju środki, takie jak żele znieczulające, które należy stosować według zaleceń lekarza specjalisty lub zgodnie z wytycznymi zawartymi w ulotce. Pomocne są także chłodne okłady, np. schłodzone gryzaki lub pieluszki tetrowe przynoszące maluchowi ulgę. Ważna jest także odpowiednia pielęgnacja i osuszanie skóry wokół ust, aby uniknąć podrażnień. Jeśli dziecko wyjątkowo trudno przechodzi okres ząbkowania, gorączkuje, jest płaczliwe, nie śpi i nie ma apetytu, warto skonsultować się z lekarzem, który przepisze odpowiednie środki przeciwbólowe.